CDN Kullanımı
CDN nedir? Siteyi Hızlandırabilmek İçin CDN Kullanımı
Bir web sayfasının hızını yükseltmenin ve kaynak kullanımını azaltmanın en ideal yolu, bir içerik dağıtım ağı kullanmaktan geçer. CDN, statik içeriğiniz (CSS, resimler, videolar, JavaScrip ve benzer) ziyaretçilerinize en yakın mesafeden göndererek hızlı bir biçimde dağıtım işlemini sağlayarak sunucu yanıt zamanını büyük oranda geliştirir. İçerik dağıtım ağı, en çok bol miktarda içerisinde içerik barındıran büyük web sayfaları içindir, ancak herhangi bir web sayfasın da CDN’yi performans artışı yapmak için kullanılabilir. CDN sağlayıcılarının birçoğu ücretlidir, fakat CloudFlare aracı ücretsiz versiyonuyla CDN servisleri sağlarken DDos koruması ve başka işe yarar özellikler de sunar. Temel olarak kullanmanız için herhangi bir sebep görünmemektedir. Bu yazımızda CDN ne anlama gelir sorusuna ve web sayfanız için hangi yöntemlerle kullanabileceğiniz ile ilgili bazı bilgilere yer vereceğiz.
CDN nedir?
Herhangi bir içerik dağıtım ağı (kısaca belirtmek gerekirse CDN- Content Delivery Network), web sitesinin ve diğer web siteleri ile alakalı içeriklerin teslim edilmeden sorumlu olan, dünya üzerindeki pek çok veri merkezinde yer alan global sunucular topluluğu olarak ifade edilir.
CDN’lerin asıl amacı ana sunucunun haricinde çok sayıda varlık noktası sunmaktır. Bu kullanıcı isteklerini daha hızlı bir şekilde karşılayarak web sitelerinin sayfalarındaki trafiği daha kapsamlı yönetmesine imkan tanır, bu şekilde de genel olarak daha tatmin edici deneyimle sunar ve kullanıcı memnuniyetini arttırır.
Amazon sitesi gibi yüksek trafiği bulunan e-ticaret web sitelerini ziyaret ettiğiniz zaman veya Facebook gibi sitelerde arkadaş ve tanıdıklarınızla mesajlaştığınızda CDN aracını kullanmış olursunuz. Bu veri merkezleri web site sunucusunun veya bireysel kullanıcıların coğrafi bölgesine bakmaksızın içerik ihtiyacı bulunan insanlara daha fazla imkan sunarak dünyayı birbiri ile bağlı tutar.
İletişim sistemlerini geniş bir alana yayarak, web sayfaları sayfa yüklenme sürelerini ve trafik kullanımını azaltabilir. Böylelikle çoklu kullanıcı isteklerini yerine getirmek için gerek duyulan zamanı kısaltmış olurlar.
CDN aracı nasıl çalışır?
Örnek verecek olursak Siber alem ortalama bir kullanıcının anlama kapasitesi için yeteri kadar zor bir konsepttir. Türkiye'nin herhangi bir şehrinde evinde otururken herhangi bir arama motoruna istek yapar veya URL barına bir web sayfası adresi girer, enter düğmesine basar ve beklemeye başlar.
Sizden çok uzak yerlerde, bilmediğiniz bir bölgeden isteğiniz karşılanmış olur. Milyarlarca bilgi parçası ana sunucuyla birlikte mobil cihazınız veya bilgisayarınız arasında dağıtım yapılır. Bu durumu statik içeriklerle verimli bir şekilde yönetmek oldukça zordur. Çok sayıda web sayfası sade bir metinden interaktif multimedya içeriğe kadar içerisinde yüzlerce element barındırır.
Bu sadece içeriğe ne kadar yakınsanız, isteğinizin o kadar hızlı karşılanacağını düşünmenize sebep olur.
İstekler sorguyu yapmış olan bilgisayara hangi ağ sunucusu yakın ise onun tarafından karşılanmış olur. Veriyi ön bellek bölgesine alarak ve aynı bilgi akışı için çoklu istekleri tek bir sunucudan herhangi bir ağa yayarak trafik yükünü de dengeye almış olur. Bu durum, çöken tarayıcılar, yavaş sayfa yüklenmesi ve hizmet akması gibi eski versiyon sorunları saf dışı bırakır.
Bu içeriğe ne kadar yakın durursanız, isteklerinizin bir o kadar hızlı yerine geleceğini düşünmenize yol açar.
Tüm hosting platformları CDN’den faydalanıyor ve CDN’yi destekliyor mu?
CDN hız artışının asıl püf noktası, bir kullanıcıya mümkün olduğu kadar en yakın mesafeden dosya gönderen dağıtılmış sunucu bağlantısıdır. Sanal özel sunucu (VPS) ya da özel olarak adanmış sunucu gibi oldukça güçlü olan barındırma platformu kullanıyorsanız, bir içerik dağıtım ağı kullanmanın herhangi bir değişiklik meydana getirmeyeceğini düşünebilirsiniz. Ancak sahip olmuş olduğunuz kaynak sayısı ne olursa olsun, sunucu konumunda yer alan kullanıcılarınız için web sayfası hızını yükseltmek için büyük bir unsurdur. Farz edelim ki ana bilgisayarınızın ya da sunucunuzun bulunduğu yer Amerika Birleşik Devletleri iken kullanıcınızın Hindistan’dan geldiğini düşünelim. Kullanıcının bulunmuş olduğu yer ile ana sunucu ile arasında yer alan mesafeden dolayı, içeriklerin aktarılması daha uzun bir süre alabilir. CDN sunucuları farklı yerlerde dağıtılır (Örnek verecek olursak ABD Hindistan Singapur). Eğer kullanıcılar Hindistan’dan gelirlerse içerik dağıtım ağı mümkün olan en yakın mesafeden (bu duruma göre Hindistan) dosyaları teslim etmeye başlayacaktır.
Ücretsiz olan web barındırma hizmetleri paylaşılan VPS veya barındırma kullanıyor olsanız bile CDN web sayfanızın hızının artmasını sağlayacak, bant genişliği ve disk alanını azaltacak ve içeriğinizin ziyaretçiniz ile sunucunuz arasında yer alan mesafeye rağmen hızlı bir şekilde dağıtıldığından emin olacaktır. Ücretsiz barındırma veya paylaşılan barındırma kullanıyorsanız, CDN aracı, kaynak kullanımlarından tasarruf etmeniz için sizlere yardımcı olabilir. Web sayfanız trafiğinde bazı sıçramalar almaya başlarsa eğer, CDN aracı bu dalgalanmaların kaynak limitini aşmalarını size garanti edecek. Temel olarak CDN aracı kullanmak, barındırma platformlarının tamamında hızı ve performansı arttıracaktır.
İçerik dağıtımı ağı kullanmanın ne gibi avantajları vardır.
Avantajlar ana trafik kaynağındaki göreli konumuna, web sitenizin boyutuna ve üretilmiş olan trafiğe bağlıdır. Örnek verecek olursak, küçük bir coğrafi alana hizmet eden fiziksel konumlu bir yerel işletme CDN aracında pek fayda sağlayamaz.
Fakat geniş kapsamlı bir erişim ağına ihtiyaç duyan e-ticaret işetmesine sahipseniz ya da web sayfanız herhangi bir nedenle farklı konumlardan yüksek oranda trafik sağlıyorsa o zaman hızlı ve verimli bir CDN rekabet üstünlüğünü koruma altına almanıza ve arama motorlarının müşterilerini ödüllendireceği tarzdan bir UX (kullanıcı deneyimi) sunmanıza yardım edecektir.
CDN sunucularını kullanmanın bazı temel avantajları yer almaktadır. Her bir tanesi birbirlerinden güç sağlayarak karmaşık olan içerikleri yönetmek ve yüksek hacimli olan trafiklere hizmet vermek gibi sorunların azalmasına destek sağlar.
Etkili bir içerik dağıtım ağını aşağıdaki maddeler yerine getirmektedir.:
1. Trafiği Azaltmak
Bazı hosting hizmetlerinde yer alan en büyük masraflardan birisi trafiktir. Varlık noktalarınızı arttırarak trafiğinizi karşılayabilmek için gerekli olan bant genişliği miktarını muhafaza altına alır ve masraflarınızı düşük tutar.
Bu da erişim kolaylığınız için veriyi değişik bilgisayarlarda ya da mobil cihazlarda yer alan geçici depolama alanlarında saklanan ön belleğe alınması gibi yöntemlerle mümkün olur.
2. Hız Arttırmak
Yüksek çıkma oranlarının en büyük nedenlerinden birisi ise gecikme süresidir. Bu, ziyaretçiden kaynağa ve daha sonra kaynaktan ziyaretçiye bilgi aktarma işlemi zamanının artmasıdır ve bunun sebepleri aşağıdaki maddeler gibidir;
- Bloklanmış olan depo alanı yüzünden dosya okuma sırasındaki gecikmeler,
- Sunucu tarafından veri işlenmesinde meydana gelen gecikmeler,
- Fiber optik ağlara karşı ortak eksenli kablolar gibi veri iletim şekilleri,
- Yayılım veya verinin bir düğümden diğerine taşınma süresi,
Etkili bir dağıtım ağına sahip olarak bu problemleri çoğunu çözebilir veya en azından minimum seviyeye indirebilirsiniz.
3. Güvenliği Arttırmak
Verilerin tamamı tek bir sunucundan yürütüldüğü zaman, denial-of-service (hizmet engelleme) gibi kötü içerikli etkinliklere karşı zafiyetler de artar. Bu durum diğer açıklıkları da içermektedir.
Bazı zamanlarda çoklu bölge ve kullanıcılar aracılığıyla bilgi amaçlı yürütülen koordineli istekler de yer almaktadır ve ayrıca bunlar botlar tarafından da otomatik bir şekilde harekete geçebilir. Amaç, sunucuyu aşırı düzeyde trafik yüklenmeleriyle çökelterek politik bir mesaj göndermeye ya da yalnızca kötülük amaçlı zarar vermektir.
